تحلیل و بررسی نقش ذکر در آرامش

کلید واژه ها : ذکر، آرامش ، روان ، انسان، یادخدا. انسان دارای نیازهای بسیاری است و از آنها نیاز به آرامش و آسایش خاطر است و به خاطر پیچیدگی روان برای برآورده کردن آن همواره نیاز به الگو و راهنمایی است ، مکتب های فکری هم هر کدام به نوعی در صدد ارائه ی راه حلی برای رسیدن به آرامش روانی بشر بوده اند لکن از آن جا که انسان دارای روح و روان پیچیده ای است و نیازهای گوناگونی در او نهفته است، تنها مکتبی می تواند راه درست را ارا ئه دهد که به روح و جسم انسان آگاهی کامل داشته باشد و به لحاظ آن که خداوند خالق و رب بشر و تمام عالم می باشد، مکاتب توحیدی در این مسیر موفق تر می باشند و از میان آن ها کامل ترین دین توحیدی ،یعنی اسلام، مناسب ترین الگو را در قرآن کریم که کامل ترین راهنما در مسائل روانی است ،ارائه می دهد و ذکر و یاد خداوند متعال را تنها منبع در آرامش معرفی می کند. این پژوهش در پی آن هست که الگوی قرآنی آرامش را در قرآن مورد بررسی قرار دهد، از این رو مباحث این نوشتار در دو فصل تنظیم می شود، در فصل اول؛ دو واژه ? ذکر و آرامش مورد بررسی قرار می گیرد و به دست می آید که ذکر در اصطلاح به معنای یادآوری است که به صورت های فکری، زبانی، قلبی و عملی نمود پیدا می کند و آرامش در اصطلاح قرآنی حالت روحی ویژه ای است که خداوند آن را با رحمت خاص خودش به اهل ایمان، عطا می کند، و در ادامه، عوامل ذکر و آرامش و انواع آرامش هم مورد بررسی قرار می گیرد. در فصل دوم که مهمترین قسمت این نوشتار می باشد به بررسی رابطه ? ذکر با آرامش در سطح فردی، جامعه و خانواده پرداخته می شود و نتایج پژوهش نشان می دهد که برای رسیدن به آرامش فردی اول باید فکر و ذهن را تصفیه کرد و به یک شناخت صحیح الهی دست یافت و به حالت ذکر فکری رسید. دوم، لازم است رفتار و گفتار هم از دستورات الهی پیروی کنند تا به مقام ذکر رفتاری رسید و سوم، با تصفیه ? قلب از آلودگی ها و کینه ها و گناهان آن را به خوش بینی و واقع بینی و رضایت از حق مزیّن کرد و به ذکر قلبی رسید. برای رسیدن به آرامش در جامعه ، ابتدا ذکر شناختی و بعد برنامه ای در قالب ذکر رفتاری تدوین می شود که افراد جامعه را به انتخاب حاکم صالح و برقراری امنیت اجتماعی و امنیت خارجی و اعتدال اقتصادی برای رسیدن به این آرامش ترغیب می کند و برای آرامش در خانواده هم ذکر زبانی، شناختی و ذکر رفتاری خاصی، مورد توجه قرار می گیرد و برای رسیدن به آن اول، برای تشکیل خانواده، دو ملاک ایمان و اخلاق، ملاک های اصلی برای انتخاب همسر بیان می گردد و دوم، ارتباطات میان فردی بین همسران، نقش های همسران و نیازهای همسران، تربیت دینی خانواده مورد بررسی قرار می گیرد .